燕墩、永定门、红庙街、风卷残云拍记
<p>2006年5月18日,埋没多年之后又于先农坛被重新发现出土的清代乾隆御制诗碑,在首都博物馆新馆广场上组装安放,成为该馆收藏的最重量级的一件展品。</p>
<p>这座乾隆御制诗碑,因碑额镌有篆书“御制”二字而得名,共由5块大型石雕构件组成,总重量约40吨,通高近7米,碑身镌刻着乾隆皇帝于乾隆十八年(1753年)题写的两首堪称“北京颂歌”的诗篇—《帝都篇》和《皇都篇》。</p>
<p>令人不解的是,在北京永定门外的燕墩上,也有一座乾隆御制诗碑,其外观形状及文字内容,与首博这座诗碑基本相同,其中的种种谜团,一时引得专家学者议论纷纭。</p><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> <p><br/><br/><br/></p>
<p> </p>
<p> </p>
<p>燕墩,是一座用城砖砌筑的高台,台上的御制诗碑,见于清代乾隆钦定《日下旧闻考》第九十卷:“燕墩在永定门外半里许,官道西。恭立御碑台,恭勒御制《帝都篇》、《皇都篇》”。这段文字记述的燕墩位置及碑文内容,与今天所见现状相符,同时还告诉我们燕墩的另一名称叫“御碑台”,①而先农坛出土的那一座诗碑则未见记载。有人认为那是一座废碑,由于纹饰和文字在雕刻时出现了差错而遭废弃,因而从来未曾竖立过。</p>
<p>持废碑论者认为,位于城南的燕墩是京城“五镇”之一,按古代“五行”说法,南方属火,应以水镇之,所以燕墩上的御制诗碑,其底座四面雕刻的24个神像中具有“龙神”形象,正是体现着“镇火”之意。而那座“废碑”底座雕刻的是“火焰狮子”纹,则是犯了“以火助火”的大忌。</p>
<p><br/><br/><br/></p>
<p> </p>
<p>其实,从两座诗碑所刻的乾隆诗篇内容来看,并无“以水镇火”之意,所谓京城“五镇”之说,也是后人的附会传闻。因为那五种“镇物”分别出自明、清两代,并非同一时期的产物,难以被说成是同一个系列。</p>
<p>传闻中的京城“五镇”,另外四处是指东方属木,镇以神木厂的神木;西方属金,镇以大钟寺的永乐铜钟;北方属水,镇以积水潭畔的镇水观音庵,即今汇通祠;中央属土,镇以景山。依此类推,上述四个方向所谓“镇物”的“属性”,均与所在方向的“属性”一致,为何惟独属火的南方就一定要“镇之以水”呢?况且关于燕墩,老北京历来还有个相反的说法,说燕墩形状像是“烟墩”,即烽火台,因此含有以火标志南方之意。</p>
<p>燕墩诗碑虽然底座上雕有龙神,但在碑身边框却是环绕花卉图案;而首博诗碑虽然底座雕的是火焰狮子,但在碑身边框却是每面环绕14条龙,四面共有56条龙。所以,说首博诗碑当年因纹饰不是“龙神”而是“火焰狮子”遭到废弃的推断,是难以成立的。</p> <p><a href="UploadFile/2011-5/2011591804697146.jpg" target="_blank"><img style="WIDTH: 700px; CURSOR: pointer" title="oldbeijing.org" border="0" alt="图片点击可在新窗口打开查看" src="UploadFile/2011-5/2011591804697146.jpg" onload="imgresize(this);"/></a></p>
<p><font size="5">此地原为燕墩地,</font></p>
<p><font size="5">却遭大红胯下横。</font></p> <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> <img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918405478224.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918405470767.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918405414356.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918405449925.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918405433218.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918405417240.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918405483469.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918405411370.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/> <img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918433312688.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918433347426.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918433327603.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918433363172.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918433399878.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918433383900.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918433317933.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918433378029.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/> 嗯,永定门距我还蛮近的.掌柜开吃反革命那是个北京银行. <p><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/></p>
<p> </p>
<p> </p>
<p>《帝都篇》和《皇都篇》,是乾隆皇帝作于1753年(乾隆十八年)的两首附有序言的诗篇,其内容实际是一部“北京颂歌”。</p>
<p>《帝都篇》刻在诗碑北面,其序言说“王畿乃四方之本,居重驭轻,当以形势为要”。开头两句诗写道:“天下宜帝都者四,其余偏隘无足称”。乾隆皇帝认为,对比四个适宜建都的地方,陕西的周都丰镐地势还算不错,河南的东都洛阳虽有位置居中的便利,但是四面无险可守,南京建康拥有长江天险,却也不足为凭。只有北方的幽、冀之地,堪称天府之国,五帝之中的唐尧和虞舜均曾在北方建都。北京“右拥太行左沧海,南襟河济北居庸”,还靠近清朝的旧都盛京沈阳,又能利用大运河转运南方的粮食,因此“则伊古以来建都之地,无如今之燕京矣”。</p>
<p>《皇都篇》刻在诗碑南面,其序言说,古人曾有不少歌颂首都的鸿篇巨作,与其追求华丽的辞藻,倒不如“还淳返朴”。乾隆皇帝认为,北方的实力自古以来胜过南方,北京就像是天上的北斗星,君临于天下,自辽、金以来在这里建都,已近千年,北京的灵气要长于古都长安。乾隆皇帝说,北京的太仓里储存着充足的粮食,繁华的市场上供应着各地的物产,宽阔的街道四通八达,八旗官兵拱卫着中央。他在诗中写道:“辽金以来始称京,阅今千载峨天阊,地灵信比长安长……天衢十二九轨容,八旗居处按界疆。朱楼甲第多侯王,槐市陆海无不藏”。⑩</p>
<p>乾隆皇帝在这两首歌颂北京的诗篇里,对于北京的历史传承、山川形胜、人杰地灵和繁荣昌盛,充满着自豪的激情,当年乾隆盛世的雄阔气度溢于言表。乾隆皇帝25岁登极,写作《帝都篇》和《皇都篇》时的乾隆十八年是43岁。</p>
<p><br/> </p> 插个队
[此贴子已经被作者于2011-5-9 19:10:09编辑过] <p><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/></p>
[此贴子已经被作者于2011-5-10 8:40:22编辑过] <font face="楷体_GB2312" color="#000000" size="5">中轴线-龙___</font><a href="http://www.oldbeijing.org/UploadFile/2011-5/20115919195312821.jpg" target="_blank"><img title="oldbeijing.org" style="WIDTH: 700px; CURSOR: pointer" alt="图片点击可在新窗口打开查看" src="http://www.oldbeijing.org/UploadFile/2011-5/20115919195312821.jpg" onload="imgresize(this);" border="0"/></a> <font size="4"> 食烟老师讲得好、拍的好,文武双全~</font>
<p><b>图文并茂,</b></p>
<p><b>诗情画意,</b></p>
<p><b>视角独特,</b></p>
<p><b>通古博今,</b></p>
<p><b>雅俗共赏,</b></p>
<p><b>收益匪浅!</b></p> 详尽的拍记,无一漏网。 陆老师好文彩,学习了 <p><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115108415537766.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115108415586657.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115108415566834.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /><br/><img src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115108415512402.jpg" border="0" onclick="zoom(this)" onload="if(this.width>document.body.clientWidth*0.5) {this.resized=true;this.width=document.body.clientWidth*0.5;this.style.cursor='pointer';} else {this.onclick=null}" alt="" /></p>
<p> </p>
<p>陈子梁同学提供的《乾隆皇帝正阳桥疏渠记碑文》</p>
<p> </p>
<p> </p>
<p>根据《正阳桥疏渠记》碑拓片③,将碑文录文如下:</p>
<p>正阳门外之石衢抵正阳桥,桥之左右,市栉比,允帝王都会万方辐辏之綦也。桥之南为天桥,其南石衢直达永定门,则答阳黄道,荡荡平平,会极归极之宗也。衢之左为圜丘、祈年殿之西外围垣;右为太岁坛、先农坛之东外围垣。各有石衢二,横接围垣之南、北门,为诣坛辇路。盖地势东高而西低,故石衢之西恒积水,而东之沙土常因西北风吹壅西垣之半,每诣斋宫,怵弗惬观。今年上辛祭毕,爰命司工于天桥南石衢之左右自北而南各疏渠三。第一渠长各一百六十余丈,宽北各三十余丈,南各二十丈,第二渠长各一百三十丈,宽各二十丈,第三渠长各五十五丈,宽各二十丈,深各三尺。其四达坛之横衢,命各辟土道,宽二丈,以为往来车路,并各去其向禁人行之木栅。(东西诣坛之横衢四,旧设木栅,以禁行人往来,盖地近坛垣,理宜严肃而重,车皆由正石衢以行,易致石弊。今石衢左右既开广渠,且各留土路,是四横衢之南北皆有界限,木栅亦可以不设矣。)疏渠之土即篑为渠岸之山,周植以树,兼培行车之土路,于是渠有水而山有林,且以御风沙,弗致湮。坛垣一举而无不便,向来南城井多苦水,兹胥得饮渠之清水为利亦溥,而都人士之游涉者咸谓京城南惬观瞻、增佳景。然予之意原不在此也。洁坛垣而钦毖祀,培九轨而萃万方,协坎离以亨既济(都城南为离位,今开浚水渠六,坎为水卦,是为水火既济之象,亨之道也),奠经涂以巩皇图。其在斯乎,其在斯乎。故不得考工之请而为之记,亦合向之《知过论》所谓不可已者,仍斟酌为之之义,值此耄龄,复得蒇一大工作,孰莫非昊苍鸿,钦承开国家万年有道之长也哉。</p>
<p>乾隆五十有六年岁次辛亥仲夏月御笔。</p>
<p><br/> </p> <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> <font face="楷体_GB2312" color="#000000" size="5">二合一啦。</font> <em><font size="5"> 欣赏陆老师佳作,好文采!</font></em> <p align="center"><a href="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918433327603.jpg" target="_blank"><img style="WIDTH: 700px; CURSOR: pointer" title="oldbeijing.org" border="0" alt="图片点击可在新窗口打开查看" src="http://img.obj.cc/forum/dvbbs/2011-5/20115918433327603.jpg" onload="imgresize(this);"/></a></p>
<p align="center"> </p>
<p align="center">“小心点儿,别把俺家的7D给摔着!”呵呵!</p> <img src="http://oldbeijing.org/UploadFile/2011-5/20115108453298706.jpg"/>给人孩子面前摆9碟调料~~~~吃调料吃一肚歪歪~~~~~ 这家饭馆至今居然还没有被虎狼们吃垮,真算他命大。
页:
[1]